تاریخچه صنعت چاپ

اختراع چاپ برخلاف تصور همگان که گوتنبرگ را مخترع چاپ میدانند و در تاریخ ثبت شده است به قرن ها پیش از گوتنبرگ برمیگردد. ابتدا آشوریان هزاران سال قبل از میلاد مهرهای خود را بر روی خشت هایی از رس حک میکردند. استفاده از حروف قابل انتقال نیز بین سالهای 1051 و 1058 در چین توسط شخصی به نام پی چنگ آغاز شد که حروف آن از جنس گل رس بودند. سپس حروف چوبی متداول شدند. سپس گوتنبرگ در سال 1440 بدون اطلاع از کار چینی ها، حروف قابل انتقال را اختراع کرد و برای هر حرف الفبا نیز از یک حرف جداگانه استفاده کرد.

این مقاله را از دست ندهید: چاپ دیجیتال چیست و چه تفاوتهایی با چاپ افست دارد؟

حروف متحرک را چینی ها اختراع کردند، ولی گوتنبرگ که زرگر بود، برای ریخته گری حروف آلیاژی از سرب و آنتی موان ساخت و طوری نسبت این دو فلز را انتخاب کرد که حروف خیلی سخت و خیلی نرم نباشند.

گوتنبرگ برای رفع موانع و حل مشکلات چاپ برای مرکب هم فرمول مناسبی ساخت. حدود 20 سال بعد از کارهای گوتنبرگ در راستای چاپ، این صنعت با استفاده از سطح های برجسته در ونیز، لیون، و پاریس رواج بسیار کمی داشت. به دلیل هزینه های بسیار بالای دستگاه گوتنبرگ، فقط ثروتمندان میتوانستند از آن استفاده کنند و به همین دلیل استقبال چندانی از آن نشد.

300 سال بعد، چاپ سنگی یا لیتوگرافی توسط آلوئیس زنه فلدر، نمایشنامه نویس آلمانی در سال 1796 میلادی اختراع شد. در این روش برای چاپ تعداد 750 عدد هرسنگی که متن یا تصویر روی آن حک می شد، مطلوب بود و بالاتر از این تعداد، نقش بر روی سنگ چاپ نمی شد.

برای نخستین بار در ایران، میرزا صالح شیرازی در سال 1250 که از سوی دولت برای یادگیری هنرهای جدید به اروپا اعزام شده بود، یک دستگاه چاپ سنگی با خود به تبریز آورد و چاپ سنگی را در تبریز به راه انداخت. چاپخانه های سنگی در تهران، اصفهان و سپس سایر شهرهای ایران راه اندازی شد و به مدت 50 سال تنها روش چاپی در ایران بود و تا اواخر دوره قاجاریه، برای چاپ، از چاپ سنگی استفاده میکردند.

با اینکه هشت سال قبل از ورود چاپ سنگی توسط میرزا صالح، چاپ سربی در ایران راه اندازی شده بود اما به دلیل هزینه ها و زحمت زیاد، بعد از ورود چاپ سنگی، به طور کامل کنار گذاشته شد ولی سالها بعد در اواخر دوره قاجار، به طور مجدد چاپ سربی مورد استفاده قرار گرفت. روش چاپ سربی بدین صورت بود که کاغذ بر روی صفحه ای از حروف برجسته سربی و آغشته به مرکب فشرده می شد و حروف بر روی کاغذ چاپ میشد.

در روزنامه ها، ابتدا حروف چینی به صورت دستی انجام میگرفت اما بعدها دستگاه هایی مثل «لاینو تایپ» که در سال 1886 میلادی ساخته شد، این کار را انجام میداد. کم کم با پیشرفت فناوری و چاپ، دستگاه های قدیمی از رده خارج شدند و جای خود را به دستگاه های الکترونیکی دادند.

Faterprint

مجموعه ی چاپ و طراحی فاطر، ارائه دهنده ی انواع خدمات چاپ به خصوص چاپ کتاب در تیراژ دلخواه و حتی یک جلد با بهترین کیفیت و مناسب ترین هزینه

دیدگاهتان را بنویسید